* علائم گزيدگي با افعي درد تيز و سوزاننده در محل گزش است که در عرض 1 تا 5 دقيقه بعد از گزش ظاهر می‌شود.
* تورم در محل گزيدگي مار افعی نيم تا 4 ساعت بعد از گزش بروز می‌نماید که ممکن است در عرض 24-12 ساعت افزايش يابد و کل اندام مبتلا را درگير نمايد.
* در طي 36-24 ساعت پس از گزيدگي افعي، ممکن است تاول‌های کوچک در محل ايجاد شوند.
* از علائم گزش مار افعی تهوع و استفراغ، بی‌حسی در اطراف دهان، صورت و پوست سر و گزگز نوک انگشتان، تب و لرز، تعريق، ضعف و بی‌حالی و سرگيجه است.
* يکي از مشخص‌ترین و مهم‌ترین علائم و نشانه‌های گزيدگي با افعی‌ها، اختلالات انعقادي خون بوده و به‌صورت خونريزي از بيني، وجود خون در خلط، خون در ادرار، خون در مدفوع، خونريزي در شکم و داخل چشم و مغز مشاهده می‌شود.
* اختلال در عملکرد کليه، کاهش سطح هوشياري و شوک قلبي- عروقي از علائم گزش مار افعی است.
* علائم گزيدگي با مار کبري و مار مرجان افتادگي پلک‌ها، خواب‌آلودگی، ضعف عضلاني، فلج، اختلال تکلم و تنفس، آبريزش از دهان، استفراغ و تهوع است.
* علائم گزيدگي با مار آبي (دريايي) درد عضلاني و تغيير رنگ ادرار به رنگ قهوه‌ای يا سياه است.
* در هنگام مارگزیدگی قبل از انتقال مصدوم به مرکز درمانی باید بيمار را آرام کنيد و از حرکات بیش‌ازحد او جلوگيري نمایيد.
* مصدوم مارگزیده را بايد از محل حادثه (جهت جلوگيري از حمله مجدد مار) دور کرد.
* عضو محل گزيدگي مار را بايد بی‌حرکت و هم‌سطح يا کمي پایین‌تر از سطح قلب نگه داشت.
* بستن يک نوار محکم و پهن، چند انگشت بالاتر از محل مارگزيدگي به‌ویژه اگر محل گزيدگي در دست‌ها يا پاها باشد، ضروری است.
* بستن نوار بالاتر از محل مارگزیدگی نبايد آن‌قدر سفت باشد که جريان خون اندام را مختل کند. اگر ورم باعث سفت شدن نوار شد، آن را بازکنید و از محلي بالاتر ببنديد. هر 10 تا 15 دقيقه، به مدت 1 دقيقه نوار را بازکرده و دوباره ببنديد. اين کار بايد تا زمان آماده شدن پادزهر ادامه يابد.
* در مارگزيدگي بايد از سرد کردن عضو با آب سرد يا يخ خودداري کرد.
* هر چه سریع‌تر فرد مارگزیده را به اورژانس بيمارستان منتقل کنيد و زمان را با تلاش براي کشتن و يا گرفتن مار از دست ندهيد.
* در مارگزیدگی علائم واکنش‌های حساسيتي شديد مانند عطسه، مشکل در تنفس يا تورم سريع و شديد، درد شکم، تهوع، سرگيجه، درد قفسه سينه، خرخر صدا و کبودشدن رنگ لب‌ها ازجمله مواردي هستند که سريعاً بايد به اورژانس مراجعه شود.
* مارگزیدگی در کودکان، بيماران قلبي، ديابتي، افراد مسن و معلولين حرکتي و بيماران مبتلابه آلرژي بسیار خطرناک‌تر است.
* گزش متعدد مار در ناحيه سر و گردن خطرناک‌تر است.
* گزش عقرب می‌تواند منجر به بروز درد شديد در ناحيه گزش شود اما علائم تهديدکننده حيات و حوادث منجر به مرگ به‌ندرت رخ می‌دهد.
* فرد عقرب‌گزیده، خصوصاً کودکان را در اسرع وقت به بیمارستان منتقل نمایید.
* برخی از عقرب‌های بومی کشور ما در ناحیه خوزستان، کرمان و کاشان بسیار خطرناک‌اند و فرد عقرب‌گزیده برای تزریق سرم ضد زهر باید به بیمارستان منتقل شود.
* تورم ناشي از گزش عقرب، عموماً محدود به ناحيه گزش است و احساس بی‌حسی و سوزش در ناحيه گزش براي 4 تا 6 ساعت به وجود می‌آید و معمولاً پس از 24 ساعت بهبود می‌یابد.
* زنبور گزيدگي ممکن است در اثر نيش انواع زنبور مانند زنبورعسل و زنبور سرخ بروز نمايد.
* نيش زنبورعسل ماده، به کيسه محتوي زهر متصل است و پس از گزش در زخم باقي می‌ماند و محتويات کيسه زهر به زخم منتقل می‌شود؛ بنابراین برداشتن سريع نيش از روي زخم، جهت جلوگيري از ورود بيشتر سم به زخم ضروري است.
* علائم زنبور گزيدگي معمولاً در عرض چند ساعت ناپديد می‌شود.
* اگر فرد زنبور گزیده مشکل تنفسي داشت و يا تورم شديد و سريع در محل گزش بروز کرد، بايد به پزشک مراجعه نمايد.
* زنبورها و زنبورهاي سرخ به‌طور مکرر نيش می‌زنند و محل گزش آن‌ها به‌سادگی عفوني می‌شود.
* چنانچه گزش زنبور در نقاط مختلف و آن‌هم در ناحيه گردن و سر بروز نمايد، جدی‌تر است و می‌تواند تهدیدکننده زندگي باشد.
* فرد زنبورگزيده براي چند روز از نظر تشديد درد يا باقي ماندن تورم يا علائم شبيه آنفولانزا و يا تب باید تحت نظر باشد و در صورت بروز اين علائم سريعاً به پزشک مراجعه شود.
* برای پیشگیری از بروز گزیدگی‌ها به‌طورکلی از دست زدن به جانوران گزنده خودداري نمایید.
* اقدامات اوليه در گزش‌های معمولي زنبور شستشوی محل زنبور گزيدگي با آب و صابون است.
* روي محل زنبور گزيدگي کمپرس سرد يا کيسه محتوي يخ قرار دهيد و به‌طور متوالي هر 15 دقيقه یک‌بار کيسه يخ را از روي پوست‌بردارید. از قرار دادن مستقيم يخ روي پوست اجتناب نمایید و از گرم کردن موضع بپرهيزيد.
* برای جلوگیری از گزیدگی حشرات در هنگام سفر حشره‌کش، پشه‌بند و یا دیگر وسایل ایمنی را همراه داشته باشید.
* حشره "دراکولا " یا "بند " نه نيش می‌زند و نه گاز می‌گیرد بلکه ترکيبات سمي و محرکي ترشح می‌کند که باعث ايجاد زخم در محل عبور خود از روی پوست می‌شود.
* سم حشره "دراکولا " یا "بند " باعث ايجاد صدمات بافتي، زخم و تاول می‌شود. علائم به‌صورت قرمزی، بروز تاول و یا جوش‌های کوچک همراه با خارش و در انتها ورقه شدن و پوسته‌پوسته شدن پوست است.
* درمان قطعي براي سم حشره دراکولا یا بند وجود ندارد و عارضه بعد از مدتي خودبه‌خود خوب می‌شود.
* له شدن حشره دراکولا یا بند روي پوست و يا خاراندن پوست سبب انتشار سم و تشديد زخم‌های روي پوست خواهد شد.
* براي تخفيف عارضه پوستی سم حشره دراکولا، می‌توان در ساعات ابتدايي، با آب و صابون معمولي محل عارضه را شستشو داد و با تميز نگه‌داشتن محل عارضه می‌توان از بروز مشکلات ثانويه ازجمله عفونت‌های باکتريايي جلوگيري کرد همچنين هرچه پوست مرطوب‌تر باشد شدت عارضه بيشتر است.
* به‌طور تجربي استعمال الکل سفيد بر روي موضع آلوده به سم حشره دراکولا یا بند می‌تواند در کاهش علائم مؤثر باشد.
* با رعايت چند نکته ساده مي‌توانيم از خودمان در برابر گزش حشرات محافظت کنيم.
* برای پیشگیری از گزش حشرات می‌توان علاوه بر نصب توري به پنجره‌ها، پوشيدن لباس‌هاي محافظت‌کننده و آستین‌بلند در محیط‌های باز غیرشهری، از پشه‌بند و مواد حشره‌کش در شب استفاده نمود.
* نگهداري حيوانات خانگي باعث تجمع بيشتر حشرات مي‌شود. بنابراين لازم است نگهداري حيوانات اهلي توأم با رعايت بهداشت باشد.
* اگر در محل زندگي درختان زيادي وجود دارد بايد براي پنجره‌هاي خانه از توري استفاده شود و در پارک‌‌ها از آويختن لباس‌ها روي درخت خودداري شود.
* در مناطقي که حشرات زياد وجود دارد، بهتر است روي پوست بدن مخصوصاً بدن کودک از کرم‌های دورکننده حشرات استفاده نمود؛ اما بايد توجه داشت استفاده دائم از اين مواد سبب حساسيت بيشتر می‌شود.
* به‌هیچ‌وجه کندوي زنبورعسل را دست‌کاری و زنبورها را تحريک نکنيد.
* اگر زنبور در نزديکي خود ديديد به‌جای نابود کردن آن با مگس‌کش، موقتاً آن منطقه را ترک کنيد.
* از پوشيدن لباس‌هايي بارنگ روشن و استفاده از عطرهاي تند در مناطقي که حشرات زيادي دارند، جدا " خودداري کنيد؛ زيرا تمام اين موارد باعث جذب زنبورها مي‌شود.
* در محيط‌‌هاي باز، پيراهن آستین‌بلند و شلوار بلند به کودکان بپوشانید.
* اگر سابقه واکنش حساسيتي شديد به نيش زنبوردارید، با پزشک خود براي مقابله با آن مشورت کنيد